Brezilya’nın rekabet hukuku Ekonomik Savunma Konseyi (Cade), Apple’a App Store’da üçüncü taraf ödeme sistemlerini engelleyen kısıtlamalarını kaldırması ve uygulama içi satın alımlarda alternatif ödeme yöntemlerinin tanıtılmasına izin vermesi yönünde bir talimat verdi. Apple’ın bu karar doğrultusunda 20 gün içinde gerekli değişiklikleri yapmaması halinde, günlük 43.000 dolar ceza ile karşı karşıya kalacağı açıklandı.
MercadoLibre’nin rekabet hukuku şikayeti Apple’a karşı zaferle sonuçlandı
Cade’nin bu kararı, 2022 yılında Latin Amerika’nın en büyük e-ticaret platformu MercadoLibre tarafından yapılan bir şikayetin ardından alındı. MercadoLibre, Apple’ı geliştiricilere yalnızca kendi ödeme sistemini kullanma zorunluluğu getirerek ve kullanıcıların harici ödeme seçeneklerine yönlendirilmesini engelleyerek tekelci bir pozisyonu kötüye kullanmakla suçlamıştı. Şirket, bu uygulamaların özellikle küçük ve bağımsız geliştiricilere zarar verdiğini, Apple gibi büyük ekosistemlere ise haksız bir avantaj sağladığını savundu.
Yeni düzenlemeler doğrultusunda Apple, geliştiricilerin uygulama içi satın alımlarda harici ödeme seçeneklerini tanıtmasına ve kullanıcıları dış web sitelerine yönlendiren bağlantılar eklemesine izin vermek zorunda. Bu değişiklikler, Apple’ın kendi ödeme sisteminden aldığı komisyonları azaltabilecek ve geliştiricilere daha fazla özgürlük tanıyabilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
Brezilya’daki bu karar, Apple’ın dünya genelinde benzer rekabet kurumu davalarıyla karşı karşıya kalmaya devam ettiğini gösteriyor. Mart 2024’te Avrupa Komisyonu, Apple’a Spotify tarafından yapılan bir şikayet sonucunda 1.8 milyar euro (yaklaşık 1.95 milyar dolar) ceza kesmişti. Spotify, Apple’ın müzik uygulamalarının kullanıcıları daha ucuz abonelik seçenekleri hakkında bilgilendirmesini engellediğini iddia etmişti. Bu tür uygulamalar, Apple’ın platform üzerindeki hâkimiyetinin eleştirilmesine ve düzenleyici kurumların devreye girmesine yol açtı.
MercadoLibre’nin şikayetleri sadece Brezilya ile sınırlı kalmadı; aynı zamanda Meksika’da da benzer bir süreç başlatıldı. MercadoLibre’nin baş hukuk müşaviri Jacobo Cohen Imach, Apple’ın uygulamalarını “entegre ekosistemlere yapay bir avantaj sağlama” olarak nitelendirerek, bu durumu küçük rakipler için adaletsiz bir piyasa yaratmakla eleştirdi.
Apple’ın App Store politikaları, dünya çapında artan bir inceleme altına alınırken, Brezilya’daki bu kararın diğer ülkelerdeki benzer davalara emsal teşkil etmesi bekleniyor. Bu karar, teknoloji devlerinin platformlarında daha şeffaf ve eşitlikçi bir yapı oluşturma zorunluluğunu bir kez daha gündeme taşıdı.
Apple’ın bu düzenlemelere uyup uymayacağı ve olası cezaların şirketin stratejileri üzerinde nasıl bir etkisi olacağı önümüzdeki günlerde netleşecek. Ancak bu gelişme, teknoloji dünyasında platform sahipliği ve rekabet kuralları üzerine önemli bir tartışma başlatmış durumda.
