Çinli şirketler, Starlink teknolojisine karşı güçlü bir alternatif geliştirmekte zorlanıyorlar. Bu yıl büyük bir ilerleme yapmayı planlayan Çin, mevcut durumda Starlink ile arasındaki farkı kapatmak bir yana, aradaki farkın daha da açıldığını görüyor. SpaceX’in yaklaşık 8.000 uyduyla oluşturduğu ağı karşısında, Çin’in geliştirmekte olduğu Qianfan ve Guowang projeleri hâlâ başlangıç aşamasında kalmış durumda.
Çinliler, Starlink’e rakip çıkarmakta zorlanıyor
Starlink, yeniden kullanılabilir roket teknolojisi sayesinde uzaya erişim maliyetlerini ciddi şekilde düşürmüş ve bu avantajla fırlatma sıklığını benzersiz bir seviyeye çıkarmış durumda. Falcon 9 roketi bugüne kadar yaklaşık 500 kez görev yaparken, maliyetlerdeki bu düşüş, SpaceX’in uydu sayısını hızlı ve agresif biçimde artırmasına olanak tanıyor. Sonuç olarak, şu anda düşük Dünya yörüngesinde faaliyet gösteren yaklaşık 11.000 uydunun büyük çoğunluğu Starlink’e ait.
Çin tarafında ise Qianfan ve Guowang projeleri bu hıza ayak uydurmakta zorlanıyor. Shanghai Spacesail Technologies tarafından geliştirilen Qianfan için 2025 sonuna kadar 648 uyduyu yörüngeye yerleştirme hedefi konmuştu; ancak bugüne kadar sadece 90 uydu gönderildi ve bunların 13’ü hedeflenen yörüngeye ulaşamadı. Yine de Çin, 2030’a kadar 15.000 uyduyu uzaya çıkarma amacından vazgeçmiş değil. Bu hedefe ulaşabilmek için ise her ay en az 30 fırlatma yapmak gerekiyor. Guowang projesinde durum daha da kısıtlı; on yıl içinde 13.000 uydu yerleştirilmesi planlanırken, şu an yörüngede sadece 34 aktif uydu bulunuyor. Bu da Çin’in aktif uydularının Starlink’in çok gerisinde olduğunu gösteriyor.
iPhone 11’e özel iOS 26 güncellemesi geldi
Asıl zorluk, yeniden kullanılabilir roket teknolojisindeki gecikmelerden kaynaklanıyor. Çin hâlen çoğunlukla tek kullanımlık roketlerle uydu fırlatıyor; bu roketler görev sonrası parçalanıyor veya atmosfere düşüyor, bu da lojistik anlamda büyük sorunlar ve yüksek maliyetler doğuruyor. Yeniden kullanılabilir roketler olan Long March 10, 8R, Zhuque-3 ve Tianlong-3 gibi modeller geliştirilmiş olsa da, henüz bu araçlar operasyonel seviyeye ulaşabilmiş değil. Ayrıca uydu üretimi de sürecin yavaşlamasında önemli bir faktör. Üretim, test ve fırlatma altyapılarının uyum içinde çalışması gerekiyor; bu sağlanamadıkça Çin’in ayda onlarca uyduyu uzaya gönderme potansiyeli olsa bile uygulamada bu sayı oldukça sınırlı kalıyor. Tüm bu teknik ve yapısal sorunlara rağmen Çin, projelerinden vazgeçmiş değil. Shanghai Spacesail Technologies, Brezilya, Tayland, Malezya ve Kazakistan gibi ülkelerle internet hizmetleri sağlama konusunda anlaşmalar yapmış durumda, ancak bu anlaşmalar kapsamındaki hizmetlerin çoğu henüz aktif olarak sunulmuyor.
