Türkiye, enerji alanında bağımsızlık yolunda önemli bir adım atarak yerli nükleer reaktör geliştirme sürecini resmen başlattı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan çağrıyla, ülkenin kendi imkanlarıyla nükleer reaktör ve ilgili bileşenleri üretmesi hedefleniyor. Bu girişim, sadece dışa bağımlılığı azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda Türkiye’nin 2053 net sıfır karbon hedefine ulaşmasına da katkı sağlayacak.
Yerli nükleer reaktör için çağrı başlatıldı
Yerli reaktör geliştirme projesi, enerji ithalatına harcanan milyarlarca doların yurt içinde kalmasını sağlayacak potansiyele sahip. Aynı zamanda bu teknoloji, uzun vadede ihracat açısından da önemli bir fırsat olarak görülüyor. Geliştirilecek sistemlerin, hem Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) hem de Türkiye’deki Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) standartlarına uygun şekilde tasarlanması gerekiyor.
Proje çağrısı kapsamında, küçük modüler reaktörler ve mikroreaktörleri kapsayan III+ Nesil ve IV. Nesil teknolojiler üzerine çalışmalar yapılacak. Bu çalışmalar; tasarım, prototip üretimi, test süreçleri ve belgelendirme aşamalarını içeriyor. Başvurular 31 Aralık 2025 tarihine kadar kabul edilecek ve destek için belirlenmiş bir üst limit bulunmuyor. Uygun giderlerin yarısı hibe olarak karşılanacak. Proje süresi maksimum 48 ay olarak belirlense de, birden fazla fazdan oluşan projelerde bu süre iki katına çıkarılabiliyor.
Kamerasız iPhone 17 karşımıza çıkıyor
Çağrıya katılmak isteyenlerin en az iki yerli işletmeden oluşan bir konsorsiyum kurmaları gerekiyor. Yabancı şirketler doğrudan başvuru yapamasa da, yerli ortaklarla iş birliği içinde projede yer alabiliyorlar. Ancak bu ortaklıkta yabancı firmaların payı yüzde 49’u aşamıyor. Projenin nihai hedefi, ticari ölçekte uygulanabilir bir yerli reaktör tasarımına ulaşmak. Ayrıca, reaktörün kritik parçalarının en az yarısının yerli imkanlarla üretilmesi zorunlu tutuluyor. Bu da Türkiye’nin nükleer enerji alanında teknoloji sahibi bir ülke olma yolunda attığı en somut adımlardan biri olarak öne çıkıyor.
