Çin’in önde gelen yapay zeka şirketlerinden DeepSeek, teknoloji dünyasında dikkat çeken bir açıklamayla gündeme geldi. Şirketin üst düzey araştırmacısı Chen Deli, yapay zekanın toplum ve istihdam üzerinde ciddi riskler oluşturabileceğini belirtti. Bu uyarılar, özellikle Çin gibi teknolojinin devlet tarafından yakından izlendiği bir ülkede gelmesi nedeniyle ayrı bir önem taşıyor. Chen, bu endişelerini Dünya İnternet Konferansı’nda dile getirerek, yapay zekanın önümüzdeki on yıl içinde insanların yerini alabilecek kadar ilerleyeceğini ve bunun ciddi istihdam sorunlarına yol açabileceğini vurguladı. Araştırmacı, teknoloji şirketlerinin insanlığı olası felaketlerden korumak için “savunucu” bir rol üstlenmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Yapay zeka toplum için tehlikeli olabilir
DeepSeek, yılın başında DeepSeek-R1 adını verdiği büyük dil modelini piyasaya sürerek teknoloji dünyasının dikkatini çekmişti. Hangzhou merkezli şirket, modelin başarısının ardından uzun bir süre sessiz kalmıştı. Chen, Ocak ayında modelin başarısını “rüya gibi” olarak tanımlamışken, Şubat ayında kurucu Liang Wenfeng’in Başkan Xi Jinping ile görüşmesinin ardından şirketten yapılan kamuoyu açıklamaları sınırlı kalmıştı. Chen’in son açıklamaları, ABD’deki teknoloji liderlerinin felaket senaryolarına dair sözlerinden farklı olarak, Çin’de hükümet politikalarıyla uyumlu bir endişe olarak değerlendiriliyor.
DeepSeek, Çin’in “algoritmik egemenlik” hedefinin merkezinde bulunuyor. Şirket, kısa süre önce Nvidia’nın CUDA bağımlılığını azaltan ve Çin yapımı GPU’ları destekleyen deneysel bir model yayınlayarak, teknolojik bağımsızlığa yönelik adımını net bir şekilde ortaya koydu. Bu bağlamda, Chen’in uyarıları sadece teknik değil, aynı zamanda politik bir temele de sahip. Başkan Xi Jinping’in yapay zekayı uluslararası toplum için kamu yararına kullanacak küresel bir organ kurulması gerektiği yönündeki açıklamalarıyla Chen’in sözleri de paralellik gösteriyor.
DeepSeek’in üst düzey araştırmacısının bu uyarıları, Çin’in yapay zekaya yaklaşımında birleşik ve dikkatli bir strateji izlediğini ortaya koyuyor. Yapay zekanın iş gücü üzerindeki etkileri ve toplumsal sonuçlarıyla ilgili endişeler, Çin’in teknoloji ve politika arasındaki yakın ilişkisinin de bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.
