Uluslararası yapılan bir araştırma kadınlar ve erkekler arasında yaşanan iletişimin farklı bir yönünü ortaya koyuyor. Zira acil durumlarda daha hızlı bir şekilde güvenli nokta bulan ya da tahliye için hazırlıklara başlayan kadınların zorluk yaşadığı nokta: Erkekleri de aynı şeyleri yapmak konusunda ikna etmek!
Araştırmada doğal afet anında geleneksel cinsiyet rollerinin ortaya çıktığı ortaya koyuldu. Böyle durumlarda kadınların izole edici “ev yapıcı” rolüne indirgendiği ve erkeklerin finans yönetimi ve liderlik rollerine odaklandığı görülüyor.
Araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer çarpıcı nokta ise herhangi bir afet anında yaşanan sorunlarda acente ve sigorta şirketlerinin genel olarak “evin erkeği” ile konuşmak istemesi.
Deprem anında bile erkek ve kadın arasındaki eşitsizlik ortaya çıkıyor
Ortaya çıkan sonuçlara göre kadınlar ve erkeklerin rollerinin yalnızca toplumsal olarak çizilmiyor. Meslek grupları ve benzeri durumlarda da erkek egemen algının devam ettiğini gözler önüne seriyor.
Colorado Boulder Üniversitesi Doğal Afetler Merkezi’nde Araştırma Görevlisi olan Melissa Villarreal, konuyla ilgili şunları söylüyor:
“Bir afet anında kadınların karar vermesini zorlaştıran, karar alma süreçlerini yavaşlatarak onları dezavantajlı konumda bırakan pek çok engel tespit ettik.”
Disaster isimli dergide yayınlanan ve Texas A&M Üniversitesi’nde görev alan Asistan Prof. Michelle Meyer ile ortak yazılan “Felaket Sırasında Kadın Deneyimleri: Texas’ta 2 Kasabanın İncelemesi” isimli çalışmada 2 ayrı Teksas kasabasında ikamet eden 33 kadın ve 10 erkek ile yapılan söyleşileri analiz ederek yorumluyor. Araştırmada bu kasabaların seçilmesinin nedeni ise bölgenin geçmişte hem kasırga hem de gübre fabrikasının patlaması gibi pek çok felaketi yaşamış olması.
Erkek egemen toplum algısı deprem anında ortaya çıkıyor
Katılımcılara olay anı ve sonrasındaki bir yıllık süreç hakkında sorular yönelttiklerini söyleyen Meyer, “Olayların yaşandığı anda evlerdeki durumlar farklı olsa da, cinsiyet rollerinde belli kalıpların afet anında ortaya çıktığını görebiliyoruz. Başta kadın ve erkeklerin aynı şekilde tepki vereceğini düşündük ancak aldığımız cevaplar başka bir sonuca işaret ediyor” diyor.
Kadınların erkeklerden farklı bir risk ve koruma algısının olduğunu vurgulayan Villareal ise algı farklarına karşın kararların genelde erkekler tarafından alındığı vurgulanıyor.
Yapılan bir görüşmede, kasırga sırasında kadının eşini pencerede durmaması için uyardığı ancak eşinin dışarı çıkarak arabaya binmelerini önerdiği anlatılıyor. Sonuç olarak aile kasırganın göbeğinde bir arabanın içinde güçlü rüzgarlar ile etrafa savruluyor.
‘Evin reisi erkek’ modelinden vazgeçilmesi gerekiyor
Araştırma aynı zamanda kadınların yardım organizasyonlarında dikkate alınmadığını ortaya koyuyor. Yardım organizasyonları daha çok evdeki erkekler ile temas etmeyi tercih ediyor. Yardım formlarının doldurulması ise genel olarak kadınlara düşüyor.
Evin reisi erkek modelinin felaket anında ve sonrasında vazgeçilmesi gerekiyor. Araştırmacılar cinsiyetçi kalıpların kenara bırakılmasının afetlerden sonra yaraların sarılmasında büyük faydası olacağını düşünüyor.
